PDF Tổng tập văn học dân gian người Việt, tập 4, truyền thuyết dân gian người Việt

Tổng tập văn học dân gian người Việt, tập 4, truyền thuyết dân gian người Việt
960 trang

 

MỤC LỤC
Trang
BẢNG CHỮTẮT TÊN SÁCH 19
KHẢI LUẬN 21
PHÀM LỆ BIÊN SOẠN 79
TRUYỀN THUYẾT DÂN GIAN NGUỒI VIỆT (Tập 4) 81
I. Truyền thuyết về thời Hùng Vương 83
1. Truyện họ Hồng Bàng 85
2. Sự tích Khai Sáng thiên hạ đại vương thời vua Hùng 87
3. Truyện Không Lộ thiền sư thời Hùng Vương 88
4. Sự tích sáu vị thần tướng thời Hùng Duệ Vương đánh
giặc Nam chiếu và giặc Thục 90
5. Sự tích vua bà Bến Nước và vua ông Cội Cây 95
6. Truyện Trung Định công thời Hùng Vương 97
7. Sự tích Nam Hải Tạo Lực đại vương 103
8. Sự tích bốn đại vương họ Đinh thời Hùng Vương 106
9. Sự tích hai vị thiên thần và hai vị thuỷ thần triều Hùng
Duệ Vương ' 112
10. Sự tích Cai số đại vương và Lôi công đại vương thời
Hùng Vương 114
11. Truyện tích đức Thánh Mâu thời Hùng Vương 120
12. Sự tích Hồng Liệt đại vương thời vua Hùng 122
13. Sự tích Mang công, Mỹ công, Lộ công thời Hùng Vương. 124
14. Sự tích hai anh em sinh đôi Nguyễn Cảm, Nguyễn úhg
đại vương thời Hùng Vương 126
15. Sự tích Trung công, Hoằng công, Dũng công thời Hùng
Vương 128
16. Sự tích Thổ Thống và Nại nương thời Hùng Vương 133
17. Sự tích Nại nương và các gia thần thời Hùng Vương 140 
18. Sự tích nãm anh em Minh công, Tín công, Cao công,
Thạch công và Dung nương thời Hùng Vương 146
19. Sự tích Mục công thời Hùng Vương 149
20. Truyện Tản Viên Sơn Thánh 153
Bản khác:
1. Nói về sự tích ông thần núi Tản Viên 176
2. Tản Viên Sơn Thánh 178
3. Truyện núi Tản Viên 179
4. Sự tích đức Thánh Tản 182
5. Nói về sự tích ông Thần Tản Viên cưới vợ 183
21. Sơn Tinh đánh giặc 184
22. Sơn Tinh dạy dân săn bắn 186
23 Sơn Tinh làm lửa 187
24. Sơn Tinh cùng dân đánh cá 188
25. Tản Viên đón vợ 188
26. Sự tích hai anh em sinh đôi Cao Sơn - Quý Minh 190
Bản khác:
1. Cao Sơn và Quý Minh 191
2. Sự tích Cao Sơn, Quý Minh 193
3. Sự tích Quý Minh đại vương 194
4. Sự tích Cao Sơn - Quý Minh đánh Thục 195
27. Sự tích Thánh Tản Viên và Quý Minh 197
28. Sự tích Tản Viên Sơn Thánh cùng các vị Hiển công, Minh
công, và Phạm Hiếu, Phạm Thành, Phạm Lương đánh Thục 201
29. Sự tích Trâu Á - Trâu Thành thời Hùng Vương đánh Thục 218
30. Trần Giới, Trần Hà 219
31. Sự tích Minh Lang, Sát Hải, Quế Hoa, Quỳnh Hoa, Mai
Hoa thời Hùng Vương 220
32. Ngọ Sơn đại vương 224
33. Sự tích hai anh em Thiện, Quang thời Hùng Vương 227
34. Sự tích Hùng Hải, Đỗ Huy thời Hùng Vương 231
35. Sự tích Lã Man và Bạch Tĩnh phu nhân thời Hùng Vương 233
36. Sự tích Đà công thời Hùng Vương 235
37. Sự tích bảy anh em Lương, Hải, Long, Lôi, Sơn, Nhạc,
Lĩnh thời Hùng Vương 239 
38. Sự tích Thành công, Mang công, Vĩnh công, Mộc công
và Lại công thời Hùng Vương 244
39. Sự tích hai hoàng tử Bảo Quốc, Chân Võ thời Hùng Vương 249
40. Sự tích Chàng Ba thời Hùng Vương 251
41. Sự tích ba vị công thần Tuẫh, Chiêu, Minh thời Hùng Vương 253
42. Sự tích Anh công, Dực công thời Hùng Vương 255
43. Truyện thần Câu Mang thời Hùng Vương 263
Bản khác:
Sự tích Câu Mang thời Hùng Vương 265
44. Sự tích Dương công và Nguyệt Tinh công chúa thời
Hùng Vương 268
45. Sự tích Đào An, Đào Ý thời Hùng Vương 271
46. Sự tích Linh công, Thuỷ công, Đài công thòi Hùng Vương 274
47. Sự tích Thần Thông, Cương Nghị, Hùng Cường thời
Hùng Vương 279
48. Sự tích đức Thiên Cang thời Hùng Vương 283
49. Sự tích Cao Sĩ đời vua Hùng 287
50. Sự tích Nhạc Sơn cư sĩ thời Hùng Vương 292
51. Sự tích Ông Dục thời Hùng Vương 298
52. Sự tích Niệm Hưng đánh Thục 299
53. Truyện Nhất Dạ Trạch 301
Bản khác:
1. Sự tích Chử Đồng Tử, Tiên Dung công chúa và Tây
cung Tiên nữ 304
2. Sự tích Tiên Dung - Chử Đồng Tử 310
54. Sự tích Tiên Lạp Thạch tướng quân 311
55. Truyện ông Lý Tiến 312
Bản khác:
1. Sự tích Lý Tiến 314
2. Sự tích Lý Tiến đánh giặc Ân 315
56. Truyện Đổng Thiên Vương 318
Bản khác:
1. Truyện Phù Đổng Thiên Vương 320
2. Nói về sự tích Thánh Đổng 323
3. Truyện Ông Gióng 324
4. Truyện đền Phù Đổng 327 
5. Truyện Thánh Gióng 327
6. Sự tích Thánh Gióng 330
7. Truyện ông tổ nghề rèn 331
57. Sự tích Thiên Đá và Đường Lô đánh giặc Ân 332
58. Sự tích Vũ Lang danh tướng triều Hùng đánh giặc Ân 335
59. Sự tích Nguyễn Thiện, Nguyễn Vực đánh giặc Ân 340
60. Anh cm làng Hà 342
61. Nãm anh em làng Na 343
62. Quả nghị Cương chính Uy huệ vương
Bản khác: 344
Truyện tướng quân họ Cao ở Vũ Ninh 345
63. Truyện Lý Ông Trọng
Bản khác: 347
1. Hiệu uý Uy mãnh Anh liệt Phụ tín Đại vương 349
2. Nói về sự tích ông thánh là Lý Ông Trọng 350
3. Truyện đền Ông Trọng 351
64. Võ Trung và Võ Quốc 352
65. Đền xóm Thọ 353
66. Ông Nồi 354
67. Ông Nỏ
Bản khác: 356
Tướng quân Cao Lỗ 358
68. Nàng Ả Long và chàng Vương Lạp 361
69. Người con gái núi Tam Đảo 364
70. Hùng Vương đánh Thục 365
71. Cậu cháu Hàn Minh
Bản khác: 367
Hàn Minh và Động Đình Vương 368
72. Đại Hải đánh Thục 369
73. Bảo công 370
74. Truyện Cường Bạo đại vương
Bản khác: 370
Sự tích Cường Bạo đại vương 371
75. Sự tích Chiêm Thành Cửa ải đại vương 374
76. Nói về sự tích nghồ rèn đồ sắt ở nước An Nam 375
77. Truyện Rùa vàng 376

Bản khác:
1. Nói về sự tích vua An Dương Vương với con Rùa vàng 379
2. Mỵ Châu - Trọng Thuỷ hay là truyện nỏ thần 381
78. An Dương Vương lập cột đá thề 385
79. Thục An Dương Vương với đất Nghệ An 386
80. Sự tích Cửa ải Vũ uy đại vương thời vua Hùng 389
81. Sự tích năm anh em cùng một bọc thời vua Thục 392
Bản khác:
Sự tích năm vị Sơn thần đời Thục 393
82. Sự tích Thục nương và công chúa Mỵ Châu 402
83. Truyện tích Nam Hải đại vương - Thục An Dương Vương 405
II-Truyền thuyết về thòi Bắc Thuộc 407
84. Sự tích Chàng Cả, Chàng Hai, Chàng Ba đại vương thời 409
Triệu Vũ Đế
85. Sự tích bà Man Thiện 411
86. Truyện hai bà Trinh linh phu nhân họ Trưng 413
Bản khác:
1. Chế thắng nhị Trưng phu nhân 414
2. Nói về sự tích bà Trưng Trắc, bà Trưng Nhị 415
3. Trưng Vương 417
4. Truyện Trưng Vương 418
5. Sự tích Hai Bà Trưng 422
87. Bà Trưng Nhị và thành Dền 426
88. Sự tích năm anh em chàng Vịt 430
89. Sự tích anh em Trù công và Thuận nương giúp Bà Trưng
đánh đuổi Tô Định 433
90. Sự tích Đào Kỳ thời vua Trưng 435
91. Sự tích Đường Hoàng thời vua Trưng 439
92. Sự tích Thuỷ Hải và Đăng Giang thời vua Trưng 441
93. Sự tích Mộc Hoàn thời vua Trưng 443
94. Sự tích Doãn công dẹp giặc Tô Định 448
95. Sự tích Học công, Nga nương, Hồng nương thời Hai Bà Trưng 451
96. Sự tích Phương Dung công chúa thời vua Trưng 454
97. Sự tích Hà Đại Liễu, Cao Sơn, Tần Thắng thời vua Trưng 458
98. Sự tích đức thánh Hưng Phúc thời Hai Bà Trưng 460 
99. Sự tích Ả Tú, Ả Huyền, Thượng Cát ba nữ tướng thời 461
Hai Bà Trưng
100. Sự tích Phạm Đống 462
101. Sự tích Bát Nàn công chúa 465
Bản khác:
Bát Nàn công chúa 468
102. Sự tích hai anh em Uyên Mặc đại vương và Quang Dung
công chúa thời Hai Bà Trưng 473
103. Truyện hai mẹ con theo vua Trưng đánh giặc Tô 475
104. Sự tích Cao Thiên Hoàng Bà 478
105. Truyện tam vị thiên thần thời Trưng Vương 479
106. Sự tích ba anh em một nhà làm tướng của Hai Bà Trưng 484
Bản khác:
Sự tích Hách Thanh, Hương Trản, và Kiều Hoa
thời vua Trưng 485
107. Sự tích hai anh em đánh giặc Tô Định 487
108. Bà Trưng với quô hương Lâm Thao 488
109. Những cánh đồng mang tôn chiến công 490
110. Sự tích Thiều Hoa công chúa 493
111. Khâu Ni công chúa 495
112. Vĩnh Hoa công chúa 497
113. Xuân Nương công chúa 502
114. Docãn công - Đào nương 510
115. Nữ tướng Côn nương 514
116. Ba anh em họ Nguyễn và Thục nương 517
117. Đinh Thị Phật Nguyệt 521
118. Sự tích các ông Cả Lợi, Hai Lợi 523
119. Ba chị em bà Dưỡng 526
120. Sự tích anh hùng của hai chị em Lô Ả Lan và Lê Anh Tuấn 529
121. Bà Chúa Bầu 534
122. Hà Tơ, Hà Liễu 535
123. Sự tích tướng quân Lũ Luỹ 537
124. Thần miếu Độ Mi 539
125. Ông tổ làng Lạc Đạo 540
126. Nàng hát hay làm quay muôn giáo 542
127. Sự tích thần Đình Tào 543 
128. Truyện Man Nương
Bản khác:
1. Sự tích Man Nương
2. Tích truyện Man Nương
3. Man Nương và Tứ Pháp 547
548
553
554
129. Nói về sự tích ông Sĩ Vương tiên 558
130. Nắm đất hơn mười cót vàng 559
131. Truyện cái khiên 561
132. Mái tóc biết khóc biết cười 564
133. Vị tổ nghề giấy 566
134. Sự tích Lữ Gia 568
135. Bài ký về Lệ Hải Bà Vương
Bản khác: 568
Nói về sự tích bà Triệu Au 574
136. Sự tích Lý Bí
Bản khác: 574
1. Sự tích Tiền Lý Nam Đế 576
2. Triệu Việt Vương và Lý Nam Đê' 578
137. Hoàng hậu nước Vạn Xuân 582
138. Ba anh cm Trung - Thành - Trinh 584
139. Bà Chén 586
140. Ba anh em họ Nguyễn 587
141. Ba vị thần ở Tam Bảo Châu 592
142. Võ tướng làng Vĩ 593
143. Thành hoàng làng Thạch Lỗi 595
144. Nói về sự tích nghề thợ bạc ở nước Nam 597
145. Sự tích Triệu Việt Vương và Cảo nương
Bản khác: 597
1. Sự tích Triệu Quang Phục 601
2. Truyện tích Triệu Quang Phục 604
3. Triệu Quang Phục 605
4. Truyện Triệu Quang Phục 607
146. Sự tích Nguyễn Công Bảo giúp Triệu Việt Vương đánh
giặc Lương 608
147. Sự tích Đại lang, Nhị lang thời Triệu Việt Vương 609
148. Sự tích thần sông Như Nguyệt 613

Bản khác:
1. Sự tích Trương Hống, Trương Hát 615
2. Truyện tích Trương Hống, Trương Hát 624
3. Trương Hống, Trương Hát 628
4. Sự tích Trương Hát 629
5. Sự tích anh cm Trương Hát 632
6. Sự tích Thánh Tam Giang 635
7. Truyện tích Thánh Tam Giang 640
149. Sự tích Luy Ông 641
150. Sự tích Nam Hải đại vương và Đông Hải đại vương
Nguyên Phục 643
151. Truyện hai anh em thuỷ thần sinh đôi đánh giặc Lương 646
Bản khác:
Truyện hai anh em Tây Hải đại vương 647
152. Sự tích hai mẹ con đánh giặc Lương 648
153. Truyện thần Chính Khí Long Đỗ 650
Bản khác:
1. Quảng Lợi Thánh hựu Uy tế Phu ứng Đại vương 652
2. Nói về sự tích ông thần Long Đỗ 654
3. Bạch Mã thần 655
4. Sự tích Bạch Mã đại vương 656
154. Truyện sông Tô Lịch 657
Bản khác:
1. Bảo quốc trấn linh định bang quốc đô Thành hoàng
Đại vương 659
2. Tô Lịch giang thần 660
3. Nói về sự tích sông Tô Lịch 662
155. Bài ký về Hương Lãm Mai Hắc Đế 663
Bản khác:
Ong vua Đen với cuộc khởi nghĩa chống quân Đưừng 668
156. Bố Cái đại vương 669
Bản khác:
1. Bố Cái đại vương truyện 671
2. Nói về sự tích ông Bố Cái đại vương 673
3. Phùng Hưng • 673 
157. Ả Đại nương 677
158. Núi Phượng Hoàng 678
159. Mã Yên Sơn 680
160. Sự tích Huyền Thiên Đế quân 681
161. Bạch Xà nương 682
162. Chuyện Vũ Hồn 684
III. Truyền thuyết về thỉyi Ngô - Đinh - Tiền Lê 689
163. Truyện Đinh Tiên Hoàng 691
Bản khác:
1. Truyện mộ ở dưới nước 693
2. Đinh Tiên Hoàng 694
3. Sự tích Đinh Tiên Hoàng 697
4. Nắm xương Rái cá 700
5. Truyện vua Tiên Hoàng 701
6. Tích truyện Đinh Tiên Hoàng 702
7. Ông tướng tí hon 704
164. Sự tích bà mẹ Đinh Tiên Hoàng và các công thần 706
165. Hoàng hậu thời ấu thơ 709
166. Sự tích Quan Ái đại vương thời Đinh Tiên Hoàng 711
167. Sự tích Đô công, Chất công, Đinh công thời Đinh Tiên Hoàng 713
168. Sự tích Trình An Tể thời Đinh 717
169. Truyện Phúc công thời Đinh Tiên Hoàng 722
170. Sự tích sứ quân Trần Lãm 724
171. Truyện Nguyễn Bồ, Nguyễn Bặc 727
172. Sự tích sứ quân Nguyễn Siêu ở Đông Phù Liệt thời
nhà Đinh 731
173. Truyện bốn anh em một nhà có công phò tá
Đinh Tiên Hoàng 747
174. Sự tích sứ quân Ngô Xương Xí 748
175. Ba vị tướng tài làng Chi Ngãi 752
176. Sự tích sứ quân Kiều Công Hãn 754
177. Sự tích Đô Quan thời Tiền Lê 755
178. Sự tích Văn Lang đại vương 760
179. Sự tích bốn anh cm cùng một bọc có công giúp vua
Lê Đại Hành 761 
180. Cha dỗ đó, mẹ lá chùa 763
181. Cây khế trong vườn vua Lê 766
182. Ông Tiên xoa bà Rồng ấp 768
183. Bà Chúa Tó 773
184. Ba đóa hoa hồng 775
185. Hang Thái Đức 777
186. Sự tích sứ quân Đỗ Cảnh Thạc Độc nhĩ Đại vương 781
187. Truyện hai vị thần ở Long Nhãn, Như Nguyệt 785
Bản khác:
Khước địch thiện hựu, Trợ thuận đại vương, Uy
địch dũng cảm hiển thắng đại vương 786
188. Sự tích Sóc Thiên Vương 788
Bản khác:
Truyện quốc sư xây đền Sóc Thiên Vương 790
189. Truyện đền thờ Hoằng thánh Đại vương 791
Bản khác:
Hồng thánh Trung vũ Tá trị Đại vương 792
190. Sự tích Thánh Trấn Vũ 793
IV. Truyền thuyết về thời Lý 797
191. Lý Thái TỔ 799
Bản khác:
Nói về sự tích vua Lý Thái Tổ 802
192. Lý Phục Man 804
Bản khác:
Sự tích thần xã An Sở 806
193. Truyện vị thần ở xứ Đằng Châu 807
194. Lê Phụng Hiểu 809
Bản khác:
1. Sự tích Lê Phụng Hiểu 811
2. Gốc tích ruộng thác đao hay là truyện Lê Phụng Hiểu 814
195. Lý Hoảng 817
196. Thần núi Đồng cổ 819
Bản khác:
Sự tích thần Đồng cổ 820 
197. Ông tổ nghề in là ai? 821
198. Sự tích Cảnh Kỳ, Tiến Sơn 822
199. Ông thần xã Đình Lập 824
200. Thánh Võng Thị 826
201. Đền Mục Thận 826
202. Đại Yên và chuyện Trần Ngọc Hoa
Bản khác: 829
Nữ thần chín tuổi: Trần Ngọc Hoa 830
203. Sự tích Ỷ Lan phu nhân
Bản khác: 831
1. Sự tích Ỷ Lan thời Lý 835
2. Bà Phù Thánh linh nhân (bà Ỷ Lan) 837
204. Bà chúa dệt: Thụ La công chúa
Bản khác: 839
Bà chúa dệt vải 840
205. Nhã Lang và đình Chu Chàng (Chu Quyến) 841
206. Quán đá, chó vàng 843
207. Thánh Linh Lang 846
208. Sự tích thần Linh Lang
Bản khác: 848
1. Sự tích đền Linh Lang 853
2. Sự tích Linh Lang 854
3. Sự tích hoàng tử Linh Lang 857
209. Quế nương và Dung nương 860
210. Bà Chúa Lẫm 862
211. Thần Hậu Thổ 866
212. Lý Thường Kiệt
Bản khác: 868
Truyện Lý Thường Kiệt 869
213. Truyện Từ Đạo Hạnh và Nguyễn Minh Không
Bản khác:
1. Nói về sự tích ông Từ Đạo Hạnh với ông Nguyễn 870
Minh Không 876
2. Sự tích đại thánh Từ Đạo Hạnh 878
3. Từ Đạo Hạnh 886
4. Sự tích Từ Đạo Hạnh 890

214. Truyện sư Nguyễn Minh Không 895
Bản khác:
1. Nguyễn Minh Không 897
2. Tích truyện Nguyễn Minh Không 899
215. Truyện Dương Không Lộ và Nguyễn Giác Hải 901
216. Truyện Tô Hiến Thành và thần linh 904
217. Truyện Cao Sơn đại vương thời Lý 907
218. Sự tích Thiên Bồng nhà Lý 910
219. Truyện Đoàn Thượng triều Lý 912
Bản khác:
1. Truyện Đoàn Thượng Đông Hải đại vương 914
2. Sự tích Đông Hải đại vương Đoàn Thượng 918
3. Đông Hải đại vương Đoàn Thượng 919
4. Sự tích hai anh em Đông Hải đại vương Đoàn 922
Thượng và Tây Hải đại vương
5. Tích truyện Đông Hải đại vương Đoàn Thượng 924
220. Vũ Thành 927
221. Sự tích Minh Chu đại vương và Minh Khiết đại vương 931
222. Sự tích Chiếu Diệu quốc vương đời Lý 934
223. Sự tích Phạm Cự Lượng triều Lý 935
224. Sự tích Phạn công chúa thời Lý 935
225. Sự tích hai anh em Phạm Quang, Phạm Huy thời Lý 937
226. Sự tích Chỉnh nương và Chu Chương 942
227. Sự tích Phượng Hoàng công chúa thời Lý 943
228. Truyện bốn anh em cùng một bọc có công chống ngoại
xâm thời Lý Thánh Tông 946
Phần phụ lục 949
Truyện kể về Nông Trí Cao 949 
BẢNG CHỮ TẮT TÊN SÁCH
1. Các nữ thần Việt Nam:
2. Contes et légendes annamites
3. Chuyện cổ tích:
4. Chuyện xưa tích cũ:
5. Cổ tích Việt Nam:
6. Dưới chân núi Tản - một vùng văn hóa dân gian:
7. Hòn Trống mái:
8. Hòn Vọng phu:
9. Huyền thoại miệt vườn:
10. Kho tàng truyện cổ tích Việt Nam:
11. Kho tàng truyện kể dân gian xứ Nghệ:
12. Kỳ tích Chi Lăng:
13. Lĩnh Nam chích quái:
14. Nam Hải dị nhân:
15. Những mẩu chuyện về Tây Sơn:
16. Nữ thần Ponaga:
17. Sử Nam chí dị:
18. Thần tích:
19. Tổng tập tiểu thuyết chữ Hán Việt Nam:
20. Tổng tập vãn học dân gian đất Tổ:
21. Tổng tập văn học dân gian Thừa Thiên Huế: 
22. Trente contes & légende Tonkinois CTTTBK
(Ba mươi cổ tích và truyền thuyết Bắc Kì):
23. Truyền thuyết bia bà: TTBB
24. Truyền thuyết Hùng Vương: TTHV
25. Truyền thuyết Trưng Vương: 1T1V
26. Truyền thuyết và cổ tích Lam Sơn: TTCTLS
27. Truyền thuyết ven hồ Tây: TTVHT
28. Truyện cổ dân gian Nam Sách: TCNS
29. Truyện cổ dân gian Ninh Bình: TCDGNB
30. Truyện cổ dân gian Phú Khánh: TCDGPK
31. Truyện cổ Hoa Lư: TCHL
32. Truyện cổ Liễu Đôi: TCLĐ
33. Truyện cổ Việt Nam: TCVN
34. Truyện cổ xứ Bắc: TCXB
35. Truyện DG đồng bằng sông Cửu Long: TĐBCL
36. Truyện dân gian Hải Dương: TGDHD
37. Truyện dân gian sưu tầm ở Hải Hưng: TGDHH
38. Truyện hay nước Việt: THNV
39. Truyện kể dân gian Nam Bộ: TKDGNB
40. Tuyển tập truyện cổ tích Việt Nam: TCTVN
41. Văn học dân gian đồng bằng sông Cửu Long: VHĐBCL
42. Vãn học dân gian Quảng Nam-Đà Nang: VHDGQN
43. Vãn học dân gian Quảng Trị: VHDGQT
44. Việt điện u linh: VĐUL