PDF Từ Điển Nguồn Gốc Tiếng Việt - Nguyễn Hy Vọng

Từ Điển Nguồn Gốc Tiếng Việt - Nguyễn Hy Vọng

Tiếng Việt hiện nay là cái linh hồn chung cho 90 triệu người Việt ở Việt Nam và gần ba triệu người Việt ở các nước ngoài.

Nó là một ngôn ngữ có tính cách quốc tế không những là vì sau biến cố đau thương của đất nước năm 1975 mà vì từ xa xưa lắm, khi mới có người Việt, nó đã chia sẻ cái nguồn gốc chung với hơn 57 thứ tiếng nói anh em khác sống chung quanh nó.

Sự hiểu biết rành rẽ cái vốn liếng tiếng Việt thời xa xưa sẽ làm cho người Việt chúng ta vững tin vào ngày mai của tiếng mẹ.

“Từ điển nguồn gôc tiếng Việt” là một tập hợp to lớn của rất nhiều từ điển đồng nguyên ở Đông Nam Á của các ngôn ngữ Việt, Mường, Mon, Khmer, Chàm, Lào, Thái, Myanmar, Malay, Indonesia cùng với 41 tập ngữ vững của các tiếng nói Mon-Khmer, cùng là các tiếng Hmong, Yao, Zhuang, Nùng và của các bộ tộc Thái Shan.


Từ điển này lại được dịch ra bằng tiếng Anh và tiếng Pháp và có ghi chữ Hán cho các từ Hán Việt để cho mọi người trên thế giới có thể đọc và hiểu tiếng Việt một phần nào về ý nghĩa và nguồn gốc của nó vì phần phiên âm và phiên chữ trong từ điển này rất là gần và sát với âm Việt và chữ abc Việt.

Từ điển này định nghĩa cho từng tiếng một và cũng dịch từng tiếng một ra tiếng Anh, Pháp để cho ta thấy ngay nguồn gốc đa dạng của từng tiếng Việt bởi sự đóng góp cái âmvà cái nghĩa lúc đầu của các ngôn ngữ anh em bà con với nó khắp Đông Nam Á.

Gọi nó là Từ Điển Đồng Nguyên(cognatic dictionary) vì nó được viết ra theo phương pháp so sánh ngôn ngữ (comparativelinguistics) để tìm hiểu là”sinh ra, đẻ ra,làm ra”.

Trên hai trăm ngàn đơn vị đồng nguyên trong từ điển này dễ dàng cho ta thấy rõ hai giòng họ lớn đã “thôi nôi” cho tiếng Việt ngày xưa là giòng họ Mon-Khmer và giòng họ Taic (Thái) cũng như ta có thể nhận ra được rất dễ dàng các hình thái, cấu trúc, và dáng dấp ý nghĩa lúc ban đầu cũng như những biến nghĩa của từng tiếng một hay tiếng ghép trong tiếng Việt của ba miền ngày nay.

Qua 33 năm nghiên cứu và biên soạn, thay vì in riêng ra từng tập từ điển, tôi góp chung vào với nhau để cho bạn đọc có một cái nhận thức chung rõ ràng và chi tiết của từng tiếng một trong tiếng Việt, cũng như ta nhìn thấy mọi nhánh sông nhỏ trên nguồn thay vì đi qua từng nhánh một của giòng sông tiếng Việt.

Mong rằng nó là tài liệu để trên bàn cho mọi lớp học, mọi trường học, cho các thầy cô giáo, cho các học trò, sinh viên và bạn trẻ, cho các phụ huynh học sinh, cho những ai thiết tha và nặng lòng với tiếng Việt, để cùng nhau tìm hiểu, giải thích và giảng dạy cho con em, để cho các thế hệ mai sau sẽ dựa vào đó mà tiến mạnh hơn nữa trên bước đường “suy nghĩ lại ý nghĩa và tư tưởng của từng tiếng một trong tiếngViệt.

Từ điển này cũng là một từ điển nghiên cứu(cognaticreferencedictionary) có ích cho các nhà ngữ học khắp thế giới đang để ý tìm hiểu nguồn gốc của các ngôn ngữ Đông Nam Á mà cho tới nay vẫn chưa được giải thích rõ ràng.

Từ điển này đang còn thiếu sót và cần thêm sự đóng góp và chia sẻ tài liệu với cộng đồng ngữ học Việt Nam và thế giới để cho đầy đủ và rõ ràng hơn nữa.

Chúng ta hãy tìm hiểu và giữ gìn tiếngViệt cho xứng đáng là người Việt.

 

BS NGUYỄN HY VỌNG:
CÁI TINH THẦN ĐẶC BIỆT CỦA TIẾNG VIỆT
sưu tầm & tản mạn

Theo các nhà ngữ học thì tiếng Mỹ là thứ tiếng nói vay mượn rất nhiều từ ngữ của các tiếng khác trên khắp thế giới, vì vậy mà nó rất dồi dào và sống động, nó là tiếng nói số một của loài người hiện nay

Theo tôi thì tiếng Việt cũng không thua kém chi.

Nó đang đứng thứ 12 về số đông người nói [83 triệu] và đang lan ra khắp thế giới tự do từ cái biến cố 1975.

Nó có một nguồn gốc rất là đa dạng vì qua 2,3 ngàn năm nó đã mượn rất nhiều tiếng Tàu mà xài, rồi gần đây lại còn mượn hàng trăm tiếng một của Pháp mà nói, bây giờ đã trở thành tiếng Việt rồi, thí dụ như béret, kaki, kilo, gara, accu, v.v… Các bạn có thể kể ra vài trăm tiếng như thế

Hiện nay tiếng Việt lại còn đang dùng rất nhiều tiếng Anh Pháp Mỹ vay mượn như computer, battery, charge, v,v,, mượn như thế sau này một thời gian sẽ Việt hoá và trở thành tiếng Việt luôn.

Đó là một điều hay, rất hay, tiếng Việt dồi dào thêm, có thêm nhiều cách nói, nhiều ngữ vững, nhiều cách phô bày tư tưởng.

Nhưng ta nên để ý rằng dù có nói bao nhiêu thứ tiếng khác nhau đi nữa, ta cũng chỉ có một thứ chữ abc hiện nay để viết, ta không còn viết chữ Nôm nữa, ta không còn viết chữ Tàu nữa, ta không còn biết chữ khoa đẩu là chữ gì nữa, và sẽ không bao giờ.

Như trong câu nói sau đây: cho xe vô gara, rồi check giùm cái bình điện, nếu hết charge thì câu điện giùm, vô nhà coi công tơ [compteur] tháng này tiền nước bao nhiêu. Có đến 6 ngôn ngữ khác nhau của cả thế giới trong câu nói ngắn đó mà ta không ngờ ! [Việt, Tàu, Pháp, Anh, Mỹ]

Một chuyện lạ hơn nữa là, cách đây mấy ngàn năm, ngoài tiếng Tàu ra, ông bà ta còn dùng và xài không biết bao nhiêu là tiếng nước ngoài ở Đông nam Á châu mà ta cứ tưởng đâu là tiếng Việt của ta, không ngờ đó là tiếng nói của biết bao ngôn ngữ láng giềng, mà lại không phải là tiếng Tàu.

Thí dụ ta nói tha thiết thiết tha đó là tiếng Thái

vắng vẻ, đó cũng là tiếng Thái luôn

đủng đỉnh, vâng, cũng là tiếng Thái !

vơ vẩn vẩn vơ, đó là tiếng Lào đó bạn oi

chân tay, chân mây. nó là tiếng Khmer đó

một ngày, một hai ba bốn năm, đó cũng là tiếng Miên luôn !

Cụ Nguyễn gia Thiều cách đây gần 200 năm đã viết :

"Trẻ tạo hoá đành hanh quá ngán"

[đành hanh là tiếng gốc Chàm đó bạn ơi, có nghĩa là ganh ghét, ganh tị]

Cụ Nguyễn Trãi cách đây gần 600 năm nói:

Tuy rằng bốn bể cũng anh tam,

[Đó là tiếng Mã lai hiện nay đó bạn ơi, có nghia là thằng em trai]

Hay là : Hai chữ công danh tiếng vả vê

Đó là tiếng Lào xưa đó, vả vê có nghĩa là trống vắng, mà bây giờ người Việt không còn ai nói nữa

Người Việt nói cái dùi cui hay đùi cui thì 250 triệu người Indonesia và Malay cũng nói là đulkul … y hệt!

Hai tiếng Nôm na mà ai cũng cho là Nôm là Nam, vậy thì na là gì ? mọi người đều lờ đi !

Thật ra, Nôm và na đều có nghĩa gốc là xưa, cũ, lâu đời…đã có từ lâu.

[Các tiếng Lào Thái Khmer đều có ghi hai tiếng "nôm na" và đều giải thích như vậy]

Tiếng Nôm là tiếng nói xưa của người nước ta, đã nói như vậy từ lâu, truớc khi ông bà ta gặp người Tàu.

Còn nhiều nữa, rất nhiều nữa, cả thảy 27 ngàn 400 tiếng Việt như vậy, ta đã cùng nói cùng xài chung, dùng chung, của không biết bao nhiêu là ngôn ngữ anh em chung quanh ta, đến nỗi là không có một tiếng Việt nào mà lại không có chung đồng nguyên [gốc gác] với một vài ngôn ngữ khácở miền Đông nam Á này

Các tiếng nói Đông nam Á [Khmer, Lào, Thái, Chàm, Malay, Indonesia, Nùng, Hmong Bahnar, Rhade, v.v.. bao bọc tiếng Việt trong một vòng dây thân ái của tình anh em ngôn ngữ chung giòng chung họ hàng mà chúng ta không ngờ đến đó thôi.

Nhưng tiếng Việt có một điểm rất lạ, dễ thì dễ mà khó cũng thật là khó, vì ta tưởng là ta viết đuợc tiếng Việt là ta hiểu được tiếng Việt ,

Thật ra ta không hiểu tiếng mẹ đẻ của chúng ta nó ra làm sao cả:

- ta nói đau đớn mà ta không hiểu đớn là gì, [đớn là tiếng Mon có nghĩa là đau cái đau của lòng mình]

- ta nói rộn rịp mà không hiểu rịp là gì, [rịp là bận việc], gốc tiếng Lào Thái đó bạn ơi

- ta nói săn sóc, chăm sóc mà ta chẳng hiểu săn là gì mà sóc là gì. Săn là theo dõi, sóc là sức khoẻ # health [gốc Sanskrit / Pali đó]

Có cả thảy chừng 10 ngàn tiếng Việt gốc gác như thế !

Thành thử dù cho ta có biết viết chữ Nôm, hay chữ Tàu đi nữa, ta vẫn không thể nào bíết ý nghĩa của mỗi từ ngữ trong tiếng Việt của ta đâu!

Biết thêm vài ba ngàn tiếng Pháp, tiếng Anh, chữ Tàu chữ Nôm thì cũng tốt thôi, ta sẽ trở thành một thứ học giả "bất đắc dĩ", nhưng đừng tưởng rằng như vậy là đã hiểu thông suốt tiếng Việt.

Cái này đòi hỏi phải có một trình độ và khả năng hiểu biết ý nghĩa nguồn gốc của mỗi chữ mỗi âm, mỗi từ trong tiếng Việt mà con số lên đến gần 10 ngàn tiếng đơn như vậy.

Chỉ có một cách qua được cái khó khăn vuợt bực đó.

Đó là phải có một bộ từ điển nguồn gốc tiếng Việt, tham khảo khắp cả 58 thứ tiếng lớn nhỏ ở nam Á châu, từ tiếng Thái Lào, Khmer, Miến, Malay, Indonesia cho đến những tiếng nói thiểu số với vài ba trăm ngàn người, tiếng Muờng, tiếng Nùng, tiếng Hmong, tiếng Chàm …Chúng nó đều có đóng góp âm thanh, giọng nói và ý nghĩa gốc gác, hay làm nguồn cội ban đầu cho mọi từ, mọi ngữ trong tiếng Việt.

Và đó là bộ Từ điển nguồn gốc tiếng Việt, sắp xuất bản mà chúng tôi xin phổ biến truớc một ít từ ngữ nguồn gốc Việt để các bạn và quý vị xem cho vui.



BS Nguyễn Hy Vọng

 

Bạn ơi cuốn này đủ hơn 2200 trang đó bạn!