MỤC LỤC Trang Lời nói đầu..................................................................................................5 Chương 1. Ngôn ngữ là gì 9 I. Ngôn ngữ là một hiện tượng xả hội đặc biệt 9 II. Ngôn ngữ là một loại hệ thống tin hiệu 13 III. Chức năng của ngôn ngữ 16 IV. Đặc trưng của ngôn ngữ 28 Chương 2. Hệ thống và cấu trúc của ngôn ngữ 36 I. Khái niệm hệ thống và cấu trúc 36 II. Hệ thống ngôn ngữ 38 III. Ngôn ngữ và lời nói 49 Chương 3. Nguồn gốc và diễn tiến cùa ngôn ngữ 53 I. Nguồn gốc của ngôn ngữ 53 II. Diễn tiến của ngôn ngữ 60 Chương 4. Phân loại các ngôn ngữ 69 I. Các ngôn ngữ trên thế giới và cơ sở để phân loại 69 II. Phân loại các ngôn ngữ theo cội nguồn 71 III. Phân loại ngôn ngữ theo loại hình 78 Chương 5. Âm thanh của ngôn ngữ 97 I. Khái niệm ngữ âm và ngữ âm học 97 IV. Âm tố và phân loại các âm tố 104 Chương 6. Âm tiết và các hiện tượng siêu đoạn tính 139 I. Âm tiết 139 II. Thanh điệu 145 III. Trọng âm 147 IV. Ngữ điệu 150 V. Sự biến đổi ngữ âm trong lời nói 152 VI. Biểu diễn cốc quy tắc biên đỗi ngữ âm 156 Chương 7. Âm vị và biến thể của âm vị 160 I. Âm tố và âm vị 160 II. Nét khu biệt.... 167 III. Xác định âm vị và các biến thể của âm vị 170 Chương 8. Chữ viết 181 I. Chữ viết và vai trò của chữ viết. 181 II. Nguồn gổc và tiến trình phát triển của chữ viết 183 III. Các loại hình chữ viết 189 IV. Nhận xét 196 3 Chương 9. Ý nghĩa ngữ pháp và phương thức ngữ pháp 199 I. Ý nghĩa ngữ pháp là gì? 199 II. Phương thức ngữ phấp 204 Chương 10. Phạm trù ngữ pháp 217 I. Phạm trù ngữ pháp là gì? 217 II. Các phạm trù ngữ pháp thường gặp 219 III. Mấy điều cần lưu ý khi nói về phạm trù ngữ pháp 233 Chương 11. Quan hệ cú pháp 237 I. Quan hệ cú pháp là gì 237 II. Cách nhận biết quan hệ cú pháp trong câu 239 III. Các loại quan hệ cú pháp 240 IV. Cách dùng sơ đồ đễ biểu diễn quan hệ cú pháp trong câu 248 Chương 12. Đơn vị ngữ pháp 252 I. Đơn vị ngữ pháp là gì 252 II. Các loại đơn vị ngữ pháp : 253 Chương 13. Từ và phương thức tạo từ 268 I. Vấn đề định nghĩa từ 268 II. Phương thức tạo từ 273 Chương 14. Từ loại 286 I. Từ loại là gì? 286 II. Các từ loại thường gặp 288 III. Nhận xét chung về các từ loại và phân định từ loại 307 Chương 15. Nghĩa và nghĩa của từ 311 A. Nghĩa và ngữ nghĩa học 311 B. Nghĩa của từ 320 c. Quan hệ ngữ nghĩa trong từ vựng 332 Chương 16. Nghĩa của câu 344 I. Nghĩa của câu và vai nghĩa 344 II. Vai nghĩa và các quan hệ ngữ pháp 351 Chương 17. Quy chiếu và hành động ngôn từ 358 I. Ngữ dụng học 358 II. Quy chiếu 359 III. Hành động ngôn từ 367 Chương 18. Hội thoại và nghĩa hàm ẩn 377 I. Hội thoại 377 II. Nghĩa hàm ẩn 387 4