PDF Bài giảng Ngân hàng trung ương, Chủ biên: TS. Đoàn Phương Thảo

Bài giảng Ngân hàng trung ương, Chủ biên: TS. Đoàn Phương Thảo
278 trang

 

MỤC LỤC
LỜI NÓI ĐẦU 7
Chương 1: TỔNG QUAN VÈ NGÂN HÀNG TRUNG ƯƠNG 9
1.1. Tổng quan về Ngân hàng Trung ương 9
1.1.1. Sự hình thành 9
1.1.2. Khái niệm 11
1.1.3. Mô hình Ngân hàng Trung ương 12
1.1.4. Chức năng của Ngân hàng Trung ương 16
1.2. Ngàn hàng Trung ương một số quốc gia trên thế giới 23
1.2.1. Cục Dự trữ Liên bang Mỹ 23
1.2.2. Ngân hàng Trung ương châu Âu 27
1.2.3. Ngân hàng Trung ương Nhật Bản 30
1.3. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam 38
1.3.1. Quá trình hình thành 38
1.3.2. Mô hình của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam 39
1.3.3. Các hoạt động 44
TÓM TẤT CHƯƠNG 1 50
CHƯƠNG 2: HOẠT ĐỘNG PHÁT HÀNH TIỀN 53
2.1. Tổng quan về hoạt động phát hành tiền 53
2.1.1. Phát hành tiền 53
2.1.2. Thu hồi và tiêu hủy tiền - 54
2.1.3. Tiền mẫu, tiền lưu niệm 55
2.2. Nguyên tắc phát hành tiền 55
2.2.1. Nguyên tác cân đối.... 55
2.2.2. Nguyên tắc bảo đảm 56
2.2.3. Nguyên tắc tập trung 58
2.3. Các kênh phát hành tiền 58
2.3.1. Phát hành tiền qua kênh Chính phủ 58
2.3.2. Phát hành tiền qua kênh tín dụng 60
2.3.3. Phát hành tiền qua kênh thị trường mở 60
2.3.4. Phát hành tiền qua kênh thị trường văng và ngoại tệ 60
2.4. Hoạt động phát hành tiền của Ngân hàng Nhà nước
Việt Nam 61
2.4.1. Cơ sở pháp lý 61
2.4.2. Cung ứng, điều hòa tiền mặt của Ngân hàng Nhà nước
Việt Nam 63
2.4.3. Hoạt động phát hành tiền 64
2.4.4. Công tác an toàn kho quỹ 68
2.4.5. Vận chuyển tiền 69
2.4.6. Hoạt động phòng chống tiền giả 70
TÓM TẤT CHƯƠNG 2 71
CHƯƠNG 3; HOẠT ĐỘNG ĐIỀU HÀNH CHÍNH SÁCH TIỀN TỆ ’ 73
3.1. Khái niệm ■ 73
3.2. Mục tiêu của chính sách tiền tệ í 75
3.2.1. Mục tiêu cuối cùng i 75
3.2.2. Mục tiêu trung gian 87
3.2.3. Mục tiêu hoạt động 89
3.3. Các chiến lược thực thi chính sách tiền tệ 90
3.3.1. Cái neo danh nghĩa 90
3.3.2. Cái neo danh nghĩa là tỷ giá 90
3.3.3. Cái neo danh nghĩa là khối lượng tiền tệ 93
3.3.4. Cái neo danh nghĩa là tỷ lệ lạm phát (Chính sách lạm
phát mục tiêu). 95
3.4. Công cụ cùa chính sách tiền tệ .99
3.4.1. Công cụ trực tiếp 99
3.4.2. Công cụ gián tiếp 102
3.5. Chính sách tiền tệ trong nền kinh tế đỏng 106
3.5.1. Xây dựng đường LM 106
3.5.2. Các nhân tố ảnh hưởng đến độ dốc của đường LM 107
3.5.3. Các nhân tố làm dịch chuyển đường LM 108
3.5.4. Hiệu quả của chính sách tiền tệ 109
3.6. Chính sách tiền tệ trong nền kinh tế mở 112
3.7. Chính sách tiền tệ trong trường hợp vốn luân chuyển
hoàn hảo 114
3.7.1. Chẹ độ tỷ giá cố định 114
3.7.2. Chế độ tỷ giá thả nổi 1 115
3.8. Độ trễ của chính sách tiền tệ 11'6
TÒM TẤT CHƯƠNG 3 117
CHƯƠNG 4: KÊNH TRUYỀN DẢN TÁC ĐỘNG CỦA
CHÍNH SÁCH TIÈN TỆ 119
4.1. Khái niệm 119
4.2. Kênh truyền dẫn tác động cùa chính sách tiền tệ 120
4.2.1. Kênh lãi suất 120
4.2.2. Kênh tín dụng 122
4.2.3. Kênh giá tài sản 126
4.2.4. Kênh chấp nhận rủi ro 128
4.3. Kênh truyền dẫn tác động chính sách tiền tệ tại Vương Quốc Anh 130
TÓM TẤT CHƯƠNG 4 139
CHƯƠNG 5: HOẠT ĐỘNG THỊ TRƯỜNG MỞ 141
5.1. Khái niệm ; 141
5.2. Cơ chế tác động và vai trò cùa thị trường mở 142
5.2.1. Cơ chế tác động 142
5.2.2. Vai hò cùa thị trường mờ 145
5.3. Nội dung hoạt động thị trường mở 151
5.3.1. Hàng hóa giao dịch 151
5.3.2. Chủ thể tham gia 153
5.3.3. Phương thức giao dịch 155
5.3.4. Phương thức đấu thầu 157
5.3.5. Xác định giá bán, giá mua trên thị trường mở 163
5.4. Hoạt động thị trường mở của một số quốc gia trên thế giới 163
5.4.1. Cục Dự trữ Liên bang Mỹ 163
5.4.2. Ngân hàng Trung ương châu Âu 166
5.4.3. Ngân hàng Trung ương Hàn Quốc 171
5.5. Hoạt động thị trường mở của Ngân hàng Nhà nước ,
Việt Nam 174
TÓM TẮT CHƯƠNG 5 177
CHƯƠNG 6: HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG 181
6.1. Khái niệm 181
6.2. Mục đích 182
6.3. Hoạt động tín dụng cùa Ngân hàng Trung ương 183
6.3.1. Cho vay tái cấp vốn 183
6.3.2. Cho vay thanh toán (Lend for paying) 187
6.3.3. Cho vay theo đối tượng chỉ định 191
6.3.4. Bảo lãnh vay vốn nước ngoài 192
6.3.5. Tạm ứng cho Ngân sách Nhà nước 197
TÓM TẤT CHƯƠNG 6 198
CHƯƠNG 7: HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ NGOẠI HỐI 201
7.1. Khái niệm ; 201
7.2. Nghiệp vụ quản lý ngoại hối 202
7.2.1. Quản lý dự trữ ngoại, hối cùa Nhà nước 202
7.2.2. Quản lý hoạt động ngoại hối 203
7.2.3. Lập và báo cáo cán cân thanh toán quốc tế 222
7.3. Hoạt động quản lý ngoại hối cùa Ngân hàng Nhà nước
Việt Nam 232
7.3.1. Công tác quản lý các giao dịch vốn 233
7.3.2. Công tác quản lý các giao dịch vãng iai và hạn chế sừ
đụng ngoại tệ trên lãnh thổ, hạn chế tình trạng đô la hóa, nâng cao tính chuyển đổi của đồng Việt Nam 235
7.3.3. Công tác hạn chế sử dụng ngoại tệ trên lãnh thổ được thực hiện theo nguyên tắc: trên lãnh thổ Việt Nam chỉ sử dụng đồng Việt Nam, Nhà nước khuyến khích việc nắm giữ đồng Việt Nam, hạn chế tình trạng đô la
hỏa trong lãnh thổ 237
7.3.4. Công tác thu hút nguồn ngoại tệ vào hệ thống ngân hàng, ổn định tỷ giá, thị trường ngoại hối và tăng quy
mô dự trữ ngoại hối nhà nước 238
TÓM TẤT CHƯƠNG 7 ... 241
CHƯƠNG 8: HOẠT ĐỘNG THANH TRA VÀ GIÁM SÁT NGÂN HÀNG 243
8.1. Khái niệm 243
8.2. Đối tượng của thanh ưa ngân hàng 244
8.3. Nhiệm vụ và quyền hạn cùa thanh ưa ngân hàng 244
8.3.1. Nhiệm vụ của thanh ưa 244
8.3.2. Quyền hạn của thanh ưa 245
8.4. Phương thức thực hiện 246
8.4.1. Giám sát từ xa 246
8.4.2. Thanh tra tại chỗ 246
8.5. xếp loại các tổ chức tín dụng 253
8.6. Mô hình hệ thống tổ chức thanh ưa giám sát.... 254
8.6.1. Mô hình hệ thống thanh ưa giám sát của các nước ưên
thế giới 254
8.6.2. Mô hình hệ thống tổ chức thanh ưa giám sát cùa
Việt Nam ; 257
8.7. Các nguyên tắc thanh ưa, giám sát ngân hàng 258
8.8. Kinh nghiệm thanh tta, giám sát của các nước ưên thế giới 260
8.8.1. Hoạt động thanh ưa giám sát tại Mỹ. 260
8.8.2. Hoạt động thanh tra giám sát tại Trung Quốc 262
8.8.3. Hoạt động thanh ữa giám sát tại Nhật Bàn 264
8.8.4. Hoạt động thanh tra giám sát tại Thái Lan 267
8.9. Hoạt động thanh tra và giám sát của Ngân hàng Nhà nước
Việt Nam 267
TÓM TẤT CHƯƠNG 8 273
TÀI LIỆU THAM KHẢO 274